Vrijwel iedere koihobbyist krijgt een of meerdere keren te maken met huidwormen in zijn vijver. Huidworm, ook bekend als gyrodactylus, lijkt elk jaar meer voor te komen in de vijver en lijkt ook elk jaar moeilijker te bestrijden dan het jaar ervoor. Huidwormen zijn tussen de 0,3 en 0,5 millimeter groot en al bij een vergroting van 50x duidelijk te zien onder de microscoop. Een worm rekt zich vaak uit en wordt dan langwerpig, waarna de parasiet weer ‘terugveert’. Huidwormen zijn levendbarend en leggen dus geen eitjes, maar brengen hun jongen levend ter wereld. Een enkele huidworm kan tot vier nieuwe generaties wormen dragen, waardoor ook de pasgeboren huidwormen alweer ‘zwanger’ zijn. Een enkele huidworm kan in een maand tijd zorgen voor een plaag van liefst 2.300 wormen in de vijver. Het is dan ook een parasiet om rekening mee te houden.
Huidwormen vind je terug op de huid van koi, waar zij zich met een totaal van achttien haken (twee grotere, zestien kleine) voortbewegen en voeden. Vaak komt huidworm in de vijver door het bijplaatsen van nieuwe vissen, maar let ook op ‘visite’ van andere dieren zoals kikkers, salamanders, eenden en dergelijke dieren. Deze brengen ook met grote regelmaat wormen over in een vijver. Hoe hoger de temperatuur van het water, hoe sneller de voortplanting van huidwormen gaat. In de praktijk blijkt bovendien vaak dat er niet alleen sprake is van huidwormen, maar ook van trichodina. Bestudeer het afstrijkje dus goed. Bij een besmetting met zowel trichodina als huidworm, behandel je eerst de trichodina en daarna pas de huidworm.
Symptomen huidworm
- Schichtig zwemmende vissen, die snel door het water schieten
- Flitsen
- Schuren
- Verhoogde slijmproductie
- Vermagering, wanneer er lange tijd niet wordt opgetreden
- Lusteloosheid
- Verminderde eetlust
Behandeling huidworm
Huidwormen zijn behoorlijk resistent geworden tegen heel wat middelen, waardoor flubenol bijvoorbeeld al vrij fors gedoseerd moet worden. Voor de beste dosering neem je contact op met een koidokter, zoals KOI2000-partner Rob Heijmans of bijvoorbeeld Tom Cobben. Ook middelen met praziquantel halen een goed resultaat, al begint ook hier al resistentie tegen op te treden. Omdat huidwormen levendbarend zijn, voldoet één behandeling. Vanwege de toenemende resistentie is het evenwel goed om na de behandeling nog wel een afstrijkje te nemen om te kijken of de vissen daadwerkelijk van de huidwormen af zijn. Let op: vrijwel elke gezonde koi heeft een huidwormpje, behandel deze alleen wanneer er meerdere zichtbaar zijn op een enkel afstrijkje.
Let op: kieuwworm lijkt onder de microscoop enorm op huidworm, maar legt eitjes en is dus niet levendbarend. Om die reden moet bij een besmetting met kieuwworm twee keer worden behandeld met een anti-wormmiddel. Kieuwworm is te onderscheiden van huidworm door de vier zwarte oogvlekken aan de kopkant.
